نوسازی و گفتمان فرهنگی - مذهبی در دو دهه پایانی عصر پهلوی دوم

Authors

  • ابوالقاسم طاهری استاد، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
  • سعید جهانگیری دکتری، گروه علوم سیاسی، گرایش مسائل ایران، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
Abstract:

هدف پژوهش حاضر واکاوی نقش فرایند نوسازی در سقوط سلسلۀ پهلوی از منظر فرهنگی – مذهبی بود.روند نوسازی و گفتمان فرهنگی - مذهبی در عصر پهلوی دوم، جنبش انقلابی مذهبی ضد نوسازی حکومت، مجادله بر‌ سر‌ وجوه دین و رابطه آن با قدرت و کنش‌های‌ ایدئولوژیک‌ رژیم پهلوی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شد، نشان دادعلت سقوط سلسله پهلوی، ریشه‌های قومی و مذهبی جامعه، نادیده گرفتن قدرت روحانیون و اثرپذیری فرهنگی از روحانیت بود، که برنامه‌های نوسازی حکومت  هم نتوانست در بین آنها طرفدارانی بیابد.در مجموعنوسازی و مدرنیزاسیون متاثر از الگوهای غربی و متکی به سیاست‌های آمرانه محمدرضا شاه پهلوی از دهه 40 شمسی به بعد، نگرانی فزاینده گروه‌ها و اقشار مدافع فرهنگ و سنت اسلامی را برانگیخت و موجب انقلاب شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

درآمدی تحلیلی بر سیاست‌های فرهنگی- مذهبی پهلوی اول و دوم

هدف: هدف پژوهش بررسی سیاست‌های فرهنگی- مذهبی دوران پهلوی اول و دوم است. در پاسخ به این سؤال که عملکرد هریک در مواجهه با موضوعات فرهنگی- مذهبی چه بوده است. فرضیه پژوهش هم این است که اساساً ماهیت سیاست‌های هر دو دوره یکی است و تنها به دلیل شرایط زمانی، نوع اِعمال سیاست‌ها شدت و ضعف داشته است. روش/رویکرد پژوهش: این پژوهش با روش پژوهش توصیفی­­-تبیینی با تکیه ‌بر اسناد و منابع اصلی انجام شده است. یافت...

full text

واکاوی موانع فرهنگی توسعه سیاسی در ایران (عصر پهلوی دوم)

پژوهش پیش‌رو در صدد واکاوی و پاسخگویی به این سؤال اساسی بر آمده است که موانع عمدۀ فرهنگی که در دوره پهلوی دوم سبب عدم دستیابی جامعه ایران به توسعه سیاسی گردید، چه بوده است؟ و مهم‌<...

full text

سیاست هنر در عصر پهلوی دوم: هویت ملی، نوسازی و سیاستگذاری فرهنگی در دهه های (1340 تا 1350)

گسترش بوروکراسی همگام با تکوین دولت مطلقه در عصر پهلوی دوم، موجب شده تا برنامه ریزی برای امور هنری، به عنوان بخشی از سیاست گذاری فرهنگی در دهه های 1340 و 1350 واجد ویژگی هایی باشد که آن را از سایر ادوار تاریخی ایران متمایز می کند. یکی از این ویژگی ها، تاثیرپذیری سیاست گذاری فرهنگی از برنامه های عمرانی چهارم و پنجم است که در آن ردیف بودجه ای برای «فرهنگ و هنر» در نظر گرفته و در جزئیات آن به هنر ...

گفتمان مبارزه مسلحانه در عصر پهلوی دوم

گفتمان مبارزه ی مسلحانه در میان بخشی از فعالان سیاسی عصر پهلوی دوم پدید آمد و در دهه ی 1350، حکومت پهلوی را با چالش مواجه ساخت. مبارزه ی مسلحانه اساساً برخاسته از ماهیت سرکوب گرانه ی حکومت پهلوی دوم پس از کودتای 28 مرداد 1332 بود. پس از کودتا، امکان هرگونه فعالیت سیاسی قانونی از میان رفت و راه برای توسل به شیوه های خشونت آمیز و زیرزمینی مبارزه ی سیاسی هموار شد. نخستین نشانه های اعتقاد به مبارزه ...

برنامۀ تجدد و نوسازی ایران در عصر رضاشاه پهلوی

نوسازی در تجربۀ اروپاییان، بر پایۀ مدرنیته و به یاری و کمک بورژوازی و دولت مطلقه و ملی و مدرن و از گذر تغییرات اجتماعی وسیع و همه‎جانبه، به ظهور جوامع مدرن و توسعه‎یافته انجامید. اما، در کشور ایران، با وجود تلاش‎هایی که در عصر رضا‌شاه صورت‎گرفت، نوسازی به ایجاد جامعه‌ای مدرن و توسعه‎یافته نینجامید. نوسازی در دورة پهلوی اول شتابان صورت‎گرفت و به دلیل تسلط دولت بر منابع قدرت، ناتوانی و پراکندگی ج...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 22

pages  139- 172

publication date 2019-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023